Số lượng sinh viên quốc tế ở lại Đức sau khi tốt nghiệp ngày càng tăng. Theo số liệu thống kê vào năm 2014 của German Academic Exchange (DAAD), 50% sinh viên quốc tế quyết định ở lại Đức để làm việc. Nước Đức là một trong những quốc gia có tỉ lệ thất nghiệp thấp nhất Châu Âu với nhiều công việc sẵn có thuộc mọi lĩnh vực. Chỉ cần bạn có được tấm bằng đại học Đức thì việc kiếm việc tại đây không quá khó khăn. Hơn nữa, chính phủ và người dân Đức luôn mở rộng vòng tay đón chào nguồn lao động quốc tế chất lượng cao, nhất là với các ngành như Dược, Kĩ thuật, Công nghệ Thông tin và Khoa học.
1. Làm việc sau khi tốt nghiệp:
Các sinh viên không đến từ những quốc gia Châu Âu được phép ở lại Đức để tìm việc làm nhiều nhất là 18 tháng sau khi tốt nghiệp. Khi đã hoàn thành chương trình học, sinh viên quốc tế học tập tại Đức bắt buộc phải đăng ký giấy phép cư trú mới với mục đích hoặc tìm việc, hoặc ở lại làm việc.
Giấy phép cư trú với mục đích tìm việc cho phép bạn ở lại Đức tối đa 18 tháng sau khi tốt nghiệp. Thời hạn 18 tháng thường bắt đầu vào ngày cuối cùng của khoá học, tất nhiên với điều kiện bạn đã liên hệ với Cục Xuất Nhập Cảnh và Quản lý Lưu trú trước đó để hoàn tất mọi thủ tục cũng như nộp đầy đủ giấy tờ được yêu cầu.
Đây là khoảng thời gian lí tưởng để bạn có thể kịp tìm được một công việc phù hợp với mình. Trong quá trình bạn tìm kiếm công việc toàn thời gian tại Đức, bạn hoàn toàn có quyền làm bao nhiêu việc cùng một lúc cũng được (chẳng hạn như việc làm thời vụ, part-time,…) để có thể tự nuôi sống bản thân trước khi nhận được công việc chính thức.
Trong trường hợp hết 18 tháng và bạn chưa tìm được công việc ưng ý; hoặc bạn đi theo diện học bổng tài trợ và buộc phải về nước ngay khi tốt nghiệp nhưng muốn trở lại Đức làm việc, visa diện tìm việc (Job seeker) sẽ cho bạn thêm một cơ hội. Visa này giúp bạn quay lại Đức trong vòng 6 tháng để tìm một công việc liên quan đến ngành đã học. Tuy nhiên bạn không được phép làm việc khi quay lại Đức dưới visa này và buộc phải chứng minh tài chính đủ để hỗ trợ bản thân trong 6 tháng tìm việc làm. Khi tìm được công việc phù hợp, bạn cần đổi trạng thái lưu trú từ “học tập” hoặc “tìm việc” sang “làm việc”. Lý tưởng nhất là bạn đã có trong tay hợp đồng lao động trước khi đặt lịch hẹn với Cục Xuất Nhập Cảnh và Quản lý Lưu trú để thực hiện quy trình. Chuyên viên văn phòng Lưu trú sẽ kiểm tra hợp đồng lao động, trách nhiệm bạn sẽ đảm nhận tại công ty mới, thời hạn của hợp đồng, tiền lương, và liệu công việc bạn có được có tương xứng với trình độ học vấn và chuyên ngành đã học.
Một số mẹo khi tìm việc tại Đức:
- Hãy nộp hồ sơ xin việc càng sớm càng tốt. Chắc chắn rằng bạn bắt đầu nộp hồ sơ trong học kì cuối cùng của mình.
- Hãy cố gắng tạo sự khác biệt trong hồ sơ.
- Hãy tận dụng mọi sự trợ giúp từ trường bạn theo học. Trò chuyện với các chuyên viên hướng nghiệp, tham gia các ngày hội việc làm cũng như các sự kiện giao lưu học hỏi càng nhiều càng tốt.
- Nên đăng kí học một khóa tiếng Đức. Bạn có thể học một chương trình được giảng dạy hoàn toàn bằng tiếng Anh nhưng nếu bạn muốn ở lại và làm việc tại Đức, việc có thể sử dụng tiếng Đức cơ bản là vô cùng cần thiết. Cố gắng trau dồi kĩ năng nghe nói đọc viết tiếng Đức trước khi bạn nộp hồ sơ xin việc. Việc này không những giúp bạn làm việc tại Đức dễ dàng hơn mà còn cho các nhà tuyển dụng thấy được sự cam kết của bạn trong việc ở lại Đức làm việc trong thời gian dài.
- Hãy đến sớm trong buổi phỏng vấn. Người Đức vốn nổi tiếng trong việc đúng giờ. Bạn nên đến “tiền trạm” địa điểm phỏng vấn của mình trước để biết đường đi và nhớ “trừ hao” giờ khi đến phỏng vấn nhé (chẳng hạn như thời gian bị kẹt xe).
Những trang web hữu ích trong việc tìm kiếm việc làm tại Đức:
- Công việc nghiên cứu tại Đức: research-in-germany.org/careers
- The Local: thelocal.de/jobs/
- Stellenboersen: stellenboersen.de/
2. Định cư:
Ứng viên nhận thẻ xanh châu Âu để ở lại làm việc sau khi tốt nghiệp phải đạt được những điều kiện khắt khe, cụ thể: Ngoài sở hữu bằng giỏi và xuất sắc do một trường đại học Đức cấp, công việc của bạn phải nằm trong những ngành học được ưu tiên định cư tại Đức và mang lại cho bạn thu nhập tối thiểu hàng năm là €49,600. Có những trường hợp ngoại lệ được cấp thẻ xanh, và chính phủ Đức cũng ưu ái hơn với cá nhân làm trong lĩnh vực khoa học, toán học, kỹ thuật, IT, hay Y học với mức lương tối thiểu €38,688 mỗi năm.
Trang thông tin Make it in Germany là kết quả hợp tác của bộ lao động và rất nhiều cơ quan chính phủ Đức, với mong muốn thu hút ngày một nhiều nhân tài quốc tế cống hiến trong dài hạn. Hoạt động từ năm 2012, hiện trang có hơn hai triệu người dùng từ 200 quốc gia trên khắp thế giới. Tại đây bạn có thể tìm thấy thông tin hướng dẫn quy trình xin visa, định cư tại Đức, và các thủ tục nhập cư cho gia đình bạn. Đặc biệt mục Kiểm tra nhanh sẽ tính toán khả năng định cư và làm việc tại Đức của bạn dựa trên bằng cấp hiện tại.
Ngành nghề nào đang thiếu nhân lực?
Là cái nôi công nghiệp, Đức luôn mở rộng cửa cho vị trí kỹ sư trong tất cả các lĩnh vực, chuyên gia công nghệ thông tin, và các nhà khoa học tự nhiên. Các vị trí trong ngành chăm sóc sức khỏe như bác sĩ, điều dưỡng viên cũng nằm trong danh sách ưu tiên của chính phủ do dân số già hóa.
Dưới đây là danh sách 10 vị trí công việc được tuyển dụng nhiều nhất ở Đức theo DEKRA Akademie 2018:
- Lập trình viên, kỹ sư phần mềm;
- Chuyên gia tư vấn, nhà phân tích công nghệ thông tin;
- Kỹ sư điện tử, thợ điện;
- Y tá, điều dưỡng viên;
- Nhà kinh tế học, quản trị doanh nghiệp;
- Quản lý khách hàng, tư vấn viên;
- Trợ lý sản xuất;
- Đại diện tiêu thụ, trợ lý bán hàng;
- Giám đốc kinh doanh, giám đốc sản phẩm;
- Kiến trúc sư, kỹ sư kết cấu.
